اثرات شجاعت در زندگی انسان، در کلام مولا(بخش اول)

اثرات شجاعت در زندگی انسان(بخش اول)

1. بالا رفتن قدرت تصمیم گیری: در موقعیت های خطیر در صحنه های مختلف فردی و اجتماعی و سیاسی و... شجاعت یاور بی بدیل آدمی در تصمیم گیری هاست. این که انسان در موقعیت گناه قرار گیرد و از آن چشم پوشی کند، این که در برخورد با نزدیکان خشم خویش را کنترل نماید، اینکه منافع ملی را بر منافع شخصی و حزبی مقدم کند و... نیاز به شجاعتی دارد تا در سایه سار آن بتواند به نفس خود یا به شیطان (اعم از جن و انس) نه بگوید. امام علی(علیه السلام) می فرماید: ...ترسو را در مشورت کردن دخالت نده که در انجام کارها روحیه تو را سست می کند...(فرازی از نامه 53)

 

2. در راه حق ماندن: چه بسیارند انسانهایی که ترس از مرگ، ترس از بی آبرو، ترس از رسوا شدن اشتباهات گذشته، ترس از جنگیدن و... باعث شد تا دست از حق و حقیقت بردارند و به اردوگاه دشمن پناهنده شوند. و البته چه بسیارند آنانی که با شجاعت بر سر اعتقادات و باور های خویش ایستادگی کردند و لحظه شک و تردید را به خود راه ندادند. یکی از بزرگترین اسوه ها، مولا امیرالمؤمنین(علیه السلام) است که هیچگاه و تحت هیچ شرایطی به دشمن پشت نکرد و دست از اعتقادات خویش بر نداشت...

 

 

3. دفاع از حق و مقابله با باطل: شاید این مورد بزرگترین نتیجه مورد دوم باشد. وقتی با شجاعت در راه باورمان بودیم، و آن را حق یافتیم، بی شک برای دفاع از آن هم شجاعانه می ایستیم و از هیچ کس و هیچ چیزی ترس نخواهیم داشت. ایثارگری و تن ندادن به ذلت بالاترین نتیجه شجاعت در این مرحله است : امام علی (علیه السلام) می فرماید: جُبِلَتِ الشَّجاعَةُ عَلى ثَلاثِ طَبائِعَ، لِکُلِ واحِدَةٍ مِنهُنَ فَضیلَةٌ لَیسَت لِلخرى: اَلسَّخاءُ بِالنَّفسِ وَالنَفَةُ مِنَ الذُّلِّ وَطَلَبُ الذِّکرِ ... ؛
   شجاعت بر سه خصلت سرشته شده که هر یک از آنها فضیلتى دارد که دیگرى فاقد آن است: از خودگذشتگى، تن ندادن به خوارى و ذلّت و نامجویى.

(تحف العقول، ص 323)

 

4. بالا رفتن روحیه انتقاد پذیری و در نتیجه اصلاح عملکرد های فردی و اجتماعی: به راستی که خیلی از ما در عرصه های مختلف فردی و اجتماعی، شجاعت لازم برای پذیرش خطا، کم کاری و ناتوانی های خود و در نتیجه عذرخواهی و جبران اشتباهات  را نداریم و با فرافکنی ها، فرار به جلو، یا پاک کردن صورت مسأله در صدد مخفی نمودن این ترس و ضعف درونی خود هستیم. وای به روزی که سیاستمداران، دولتمردان و مدیران یک جامعه از این ویژگی انتقاد پذیری محروم باشند...